Silikon vadisi efendileri neyin peşinde (WorldCoin)

Nuri Erginer
3 min readJul 26, 2023

Yapay zeka çağını ChatGPT devrimi ile başlatan, başarılı girişimci Sam Altman şimdi de yeni bir yıkıcı teknoloji ile dünyayı yeniden şekillendirmenin beşinde. Ülkeler arası ucurumun giderek dahada derinleştiğini, farklı ülkelerin dertlerindeki ayrışmadan görebiliyoruz. Bizler Türkiye'de yüksek enflasyon ve açlıkla uğraşırken ABD’de yaşayan trilyoner girişimciler yeni oyunlar kurma derdinde. WorldCoin (WDC) aslında çok derin bir distopik gelecek inşasının temellerini oluşturuyor.

Nedir Bu WorldCoin?

Aslında iki önemli bileşeni bir arada barındırıyor. Birincisi Kimlik doğrulama. Diğeri ise yeni bir finansal düzen. İlki ile başlayalım; “Kişilik kanıtı”, Worldcoin’un arkasındaki temel fikirlerden biri ve bir bireyin hem insan hem de benzersiz olduğunu belirlemeyi amaçlıyor. Kişilik kanıtı, küresel ölçekte çözülememiş bir sorun. Bu sorun küresel boyutta çözülürse çevrimiçi oylama (küresel demokratik süreçler) ya da insanları yapay zekadan ayırt etmek amacı ile kullanılabilir. Worldcoin başarılı olursa, World ID küresel bir kişilik kanıtı standardı haline gelebilir.

Madalyonun bir başka yüzü daha var. Yeni bir finansal düzen. Burada bir parantez açıp Evrensel temel gelir (Universal Basic Income, UBI) den söz edelim.

UBI, hükümetlerin vatandaşlarına, yaş, istihdam durumu, gelir durumu veya başka bir koşul olmaksızın düzenli olarak sağladığı bir tür gelir güvencesi sistemidir. Bu sistem, ekonomik eşitsizliği azaltmayı ve yoksullukla mücadeleyi hedefler.

Evrensel temel gelirin altında yatan temel düşünce, her bireyin yaşamak için yeterli bir gelire sahip olması gerektiğidir. Bu nedenle, bu gelir garantisi, kişilere istedikleri gibi harcamak üzere sağlanır. Evrensel temel gelir genellikle herkese eşit bir miktar para sağlar ve bu nedenle gelir, zenginlik veya istihdam durumuna göre değişmez.

UBI ile ilgili derinlerdeki kurgu ve benim aklıma getirdikleri başka bir yazının konusu. İnsanlara sadece karnını doyuracak kadar para vererek oy haklarını satın almak devletlerin ve silikon vadisi milyarderlerin artık kolaylıkla yapabileceği bir şey. Bunlara girmeden konuyu dağıtmadan devam edelim.

Burada dikkat çekilmek istenen gelecekte otomasyon ve yapay zekanın daha fazla işi elimine edeceği bir dünyada, UBI’nin önemli bir güvence sağlayabileceği düşüncesidir.

WorldCoin tamda burada Yapay Zeka tarafından üretilen değerlerden elde edilen gelirlerin toplum içerisinde eşit olarak paylaşılacağı bir finansal düzenden söz ediyor. Kripto Paraların sağladığı altyapı ile yeni bir finansal ağ yaratma çabası içinde WorldCoinin arkasındaki Sam Amca.

WorldCoin WhitePaper’ında "Yaklaşan teknolojik refahı geniş çapta paylaşmanın yeni yollarını bulmak, zamanımızın kritik bir zorluğudur." denilmekte.

Orblar Göz Retinanızın Peşinde

Küresel ölçekte benzersizliği doğrulamanın tek yolunun iris biyometrisi olduğu sonucuna dayanarak, Orb adı verilen özel bir biyometrik cihaz geliştirildi. Bu cihaz, Dünya Kimliği adı verilen bir AI-safe3 PoP kimlik bilgisi veriyor. Orb, insanlığı ve benzersizliği adil ve kapsayıcı bir şekilde doğrulamak için sıfırdan inşa edilmiş.

Orb denilen özel cihazlar ile insanların göz retinasını tarayıp bundan bir hash (geri dönülemez bir şifre) üretiyorlar. Size bir World ID verilebilmesi için bu özel cihazlara gidip göz retinanızı taratmanız gerekiyor. İyi de bunu kim niye yapsın? Tabiki WorldCoin kazanmak için. Bu gün World ID almak için Orb cihazına gözünüzün resmini çekmesine izin verirseniz 25 Dolar değerinde WorldCoin kazanıyorsunuz. Gelişmekte olan ülkeler bunun için seferber olacaklar.

Aklıma bu kadar göz retinası resmi ile eğitilen bir yapay zeka "sahte irisler ile sahte World ID ler üretip küresel seçimlere yön verir mi" diye geliyor.

Bu akıllara gelmesin diye sistemi kuranlar kesinlikle iris bilgisinin saklanmadığını bu bilgiden üretilen Hash’ler ile işlem yapıldığını ısrarla belirtiyorlar.

Orb iris tarama cihazı

Simdi sistem güzel kabul edelim. Havadan üretilen para ile (World Coin) tüm dünyada insanların iris resimlerini topluyorsunuz. Sizi yapay zeka robotlarından ayırıp insan olduğunuzu kanıtlayacak World ID ler ile insanları işaretliyorsunuz. Ve en önemlisi umut satıyorsunuz; Yapay zeka devrimi gerçekleşecek ve sizin yerinize makinalar çalışacak. Siz hiç çalışmadan bunun meyvelerini yiyeceksiniz. Sizlere yaşayacağınız kadar parayı biz vereceğiz. Sizlerde demokratik olduğunu sandığınız bir dünyada mutlu mesut yaşayacaksınız.

--

--